Psychoterapia psychodynamiczna,
Na czym polega psychoterapia psychodynamiczna która ma wiele spojeń teoretycznych, na których opiera się praca z pacjentem. Jest też wiele odmiennych podejść, które można wybrać podczas terapii. Podejście psychodynamiczne ma swój początek w psychoanalizie, której twórcą był Freud. Na jej rozwój mieli także wpływ: M. Klain – relacja z obiektem, czyli matka – dziecko, H. Kohut – psychologia ego i self, i wielu innych, równie ważnych współczesnych badaczy.
Podejście psychologa psychodynamicznego jest otwarte na nowe spojrzenia np. na patologię organizacji osobowości w teorii relacji z obiektem O. Kernberga.
W tym rozumieniu psychoterapii uznaje się, że człowiek w znaczącym stopniu jest kierowany przez wewnętrzne mechanizmy. One są nieuświadomione, a w których zawierają się ukryte pragnienia potrzeby, konflikty. Psycholog psychodynamiczny uznaje refleksję nad nieświadomością za jedne z podstawowych sposobów rozumienia życia przez swojego pacjenta. Nieświadomość „daje znać o swoim istnieniu” i możemy ją „uchwycić” na co dzień w postaci: snów, objawów nerwicowych (natręctwa, lęki, fobie itp.), czynnościach pomyłkowych (np. myli się nam godzina, data spotkania), przejęzyczeniach. Analiza takich zachowań pomaga w rozumieniu pacjenta.
Skuteczność psychoterapii psychodynamicznej
Skuteczność pracy psychologa psychodynamicznego jest potwierdzana głównie amerykańskimi badaniami naukowymi (Shedler, 2010 w: American Psychologist, tom 65(2) Luty – Marzec 2010, s. 98-109, University of Colorado Denver, School of Medicine), które jednoznacznie wskazują na poprawne wyciszenie objawów. Następują też znaczne zmiany w funkcjonowaniu społecznym i osobistym pacjentów. Praca tą metodą jest szczególnie skuteczna dla szerokiego zakresu zaburzeń psychicznych takich jak: zaburzenia osobowości, zaburzenia, depresyjne, lękowe, nerwicowe, oraz bardziej skomplikowane trudności o podłożu emocjonalnym i relacyjny. Przeciwwskazaniem do podjęcia skutecznej pracy z psychologiem pracującym tą metodą są czynne uzależnieni od środków psychoaktywnych i aktywna psychoza.
Linki do badań:
https://www.apa.org/pubs/journals/releases/amp-65-2-98.pdf
http://www.psychodynamika.wroclaw.pl/materialy/105-shedler-j-qskuteczno-psychoterapii-psychodynamicznejq-streszczenie-artykuu
Na czym polega praca z psychologiem psychodynamicznym?
Psycholog psychodynamiczny opiera leczenie o silną relacje terapeutyczną opartą na wspólnym dialogu. To forma pracy bezpośredniej. Pacjent i terapeuta siedzą naprzeciw siebie. Rolą psychoterapeuty jest zachęcanie do jak najbardziej swobodnego dzielenia się swoimi myślami, odczuciami, skojarzeniami. Budowana relacja ma zapewnić poczucie bezpieczeństwa i możliwość dzielenia się najbardziej ukrytymi i wstydliwymi myślami oraz trudnymi przeżyciami. Psycholog podąża za pacjentem. Jego poziom aktywności jest dostosowany do indywidualnych potrzeb pacjenta, z którym szuka innych sposobów rozumienia mechanizmów funkcjonowania. Które prowadzą do odczuwania dyskomfortu w życiu codziennym i powodują cierpienie emocjonalne oraz różnego rodzaju obawy (również psychosomatyczne).
Sposób pracy podczas terapii psychodynamicznej
Pacjent podczas rozmowy z psychoterapeutą ma możliwość przyjrzenia się charakterystycznym wzorcom zachowania, myślenia, odczuwania, interpretowania świata. Wiąże się to z przymusem nieświadomego powtarzania nieprawidłowych schematów. Może to być źródłem wielu negatywnych myśli, lęków, trudności w budowaniu i nawiązywaniu bliskich i satysfakcjonujących relacji czy złego funkcjonowania społecznego. Istotne jest więc ponowne omówienie i przeżycie (przepracowanie) wraz z psychologiem trudnych bolesnych wątków z jego życia, rozwiązanie nieświadomych wewnętrznych konfliktów.
Mechanizm przeniesienia w terapii psychodynamicznej
Ważnym elementem jest wspólna refleksja nad mechanizmem przeniesienia czyli „przenoszenia”. W przypadku terapii – na terapeutę. Poza gabinetem także na inne osoby z otoczenia swoich uczyć, myśli, pragnień, zwłaszcza na osoby najbardziej znaczące – rodziców, opiekunów. Dla terapeuty w procesie rozumienia pacjenta ważne jest zjawisko „przeciw przeniesienia” czyli reakcja emocjonalna jaką pacjent wywołuje u innych swoim zachowaniem myślami, słowami. Istotnym dla procesu terapii jest też zjawisko oporu przed wglądem w siebie i nie poruszaniem istotnych wątków z życia. Ważnym elementem jest analizowanie snów, pragnień i fantazji pacjenta. Jest to bardzo bogate źródło informacji o postrzeganiu siebie i innych.
Dzięki terapii, psycholog psychodynamiczny daje pacjentowi nowe rozumienie jego rzeczywistości zewnętrznej jak i wewnętrznej. Dzięki ponownemu przepracowaniu obszarów konfliktowych i ponownemu przeżyciu wspólnie z terapeutą konkretnych, niełatwych doświadczeń, daje możliwość nowego spojrzenia na dany obszar, a także możliwość trwałych pozytywnych zmian w życiu emocjonalny, zawodowych jak i relacyjnym.
Długość terapii psychodynamicznej
Terapia to proces bardzo indywidualny, a na długość pracy ma wpływ wiele czynników m.in. rodzaj trudności z jakimi ktoś się zgłasza, nasilenie objawów jakie mu towarzyszą, motywacja to pracy nad swoją zmianą, możliwość wglądu i chęć przyjmowania interpretacji. Zakłada się, iż sesje odbywają się z częstotliwością raz dwa razy w tygodniu o stałej porze w wyznaczonym miejscu z tylko jednym specjalistą. Istotne znacznie ma regularność. Średni czas terapii to kilka do kilkunastu miesięcy.
Literatura:
- dr Piotr Drozdowski Psychoterapia psychodynamiczna Wykład, kwiecień 2007
- Appelbaum Ann H., Carr Arthur C., Kernberg Otto F., Koenigsberg Harold, Selzer Michael A.. Psychodynamiczna terapia pacjentów borderline. Gdańsk:GWP, 2007
- Gabbard Glen O.. Psychiatria psychodynamiczna w praktyce klinicznej. Kraków: WUJ, 2009
- McWilliams Nancy. Diagnoza psychoanalityczna. Gdańsk: GWP, 2009